Forel is een vissoort die behoort tot de familie Salmonidae, waartoe ook de zalm en de meerforel behoren. Forellen komen voor in verschillende werelddelen, met name in rivieren, beken, meren, vijvers en (in sommige gevallen) in de oceaan. Ze staan bekend om hun opvallende kleuren en schoonheid.

© Paul | Adobe Stock

Er zijn verschillende geslachten van forel, de meest bekende zijn Salmo (Atlantische oceaan), Salvelinus (Indische oceaangebied) en Oncorhynchus (Arctisch oceaangebied). Binnen deze geslachten zijn er nog veel meer soorten te vinden.

Binnenin deze geslachten zijn er nog veel meer geslachten te vinden. 

Forel is een geliefde vissoort voor hengelsportliefhebbers. In Nederland en België mag er in de meeste wateren gratis op forel gevist worden, mits je een visvergunning hebt.

Stierhaaien, Carcharhinus leucas, komen voor in zoutwater, maar kunnen soms in zoetwater terechtkomen, bijvoorbeeld in riviermondingen en mangroven. Het is mogelijk dat een stierhaai in zoetwater op zoek gaat naar prooien, waaronder vissen. Echter, het dieet van stierhaaien bestaat voornamelijk uit andere vissoorten, inktvissen en schaaldieren. Forel is geen normale prooi voor stierhaaien, maar ze kunnen ze wel eten als ze in de buurt zijn.

Het is belangrijk om op te merken dat stierhaaien als een bedreigde diersoort worden beschouwd en dat de jacht op deze haaiensoort wereldwijd beperkt of verboden is. Het is dus van groot belang dat deze dieren beschermd worden.

Stierhaai

Stierhaaien zijn unieke haaien die in zowel zout- als zoetwater kunnen overleven. Dit komt door hun speciale nierfunctie, die hen in staat stelt om zouten uit hun lichaam te filteren in zoutwater en water op te nemen in zoetwater. Deze bijzondere eigenschap maakt stierhaaien tot een van de weinige haaiensoorten die in rivieren, estuaria en kustwateren over de hele wereld te vinden zijn. In Afrika, Australië, Noord- en Zuid-Amerika komen ze zelfs voor in rivieren die honderden kilometers landinwaarts stromen. Zie ons artikel Sluipmoordenaars van de Zambezi.

Confrontaties met mensen: onvermijdelijk?

Doordat stierhaaien in zoetwater kunnen migreren, komen confrontaties met mensen helaas vaker voor. Dit kan gebeuren in rivieren met een directe verbinding met de zee, maar ook in gebieden waar mensen varen, zwemmen of baden. Hoewel stierhaaien niet van nature agressief zijn, kunnen ze zich bedreigd voelen en aanvallen als ze zich in het nauw gedreven voelen. Deze aanvallen kunnen ernstige verwondingen of zelfs dodelijke afloop tot gevolg hebben. 

Forel: een diverse en belangrijke vissoort

Forel is een verzamelnaam voor verschillende vissoorten die behoren tot de familie Salmonidae. De meest bekende soorten zijn:

• Regenboogforel: Populair bij sportvissers vanwege hun vechtlust en heerlijke smaak.
• Bruine forel: Komt voor in beken en rivieren in Europa en Noord-Amerika.
• Beekforel: De kleinste forelsoort, die in heldere, koude beken leeft.
• Zeesforel: Een anadrome soort die migreert tussen zee en zoetwater om te paaien.

Forelsoorten hebben diverse unieke kenmerken, zoals verschillende kleuren, lengtes en gewichten. Ze spelen een belangrijke rol in zoetwaterecosystemen als roofdier en prooi.

Helaas worden forelpopulaties bedreigd door vervuiling, verlies van leefgebied en overbevissing. Visvijverijen en natuurbeschermingsorganisaties zetten zich in voor de bescherming en het herstel van forelpopulaties in hun oorspronkelijke leefgebied. In Nederland is de regenboogforel de meest populaire soort onder sportvissers. 

© DaveWiz84 

Regenboogforel: een prachtige en veelzijdige vis

De regenboogforel, Oncorhynchus mykiss, is een zoetwatervis die van oorsprong in de Stille Oceaan in Noord-Amerika voorkomt. Inheemse volkeren vingen al eeuwenlang regenboogforel in dit gebied. De vis werd in de 19e eeuw voor het eerst in Europa geïntroduceerd en is inmiddels over de hele wereld te vinden. De populariteit van de regenboogforel als sportvis heeft bijgedragen aan de wereldwijde verspreiding.

Regenboogforellen zijn geliefd om hun prachtige kleuren:

• Een metallic blauwgroene rug die glinstert in het zonlicht
• Een zilveren buik die de vis een elegante uitstraling geeft
• Een roze of rode streep langs hun zijden die hen een unieke identiteit verleent

De kleuren van de regenboogforel variëren depending van hun leefomgeving en dieet. Jonge forellen hebben vaker een lichtere kleur, terwijl volwassen forellen feller gekleurd zijn. De kleuren worden intenser tijdens het paaiseizoen, wanneer de mannetjes en vrouwtjes elkaar proberen te imponeren.

Regenboogforellen komen voor in diverse watertypen:

• Rivieren met stromend water en een rotsachtige bodem
• Beken met helder, koel water en veel begroeiing
• Meren met diepe oevers en een goed zuurstofgehalte
• Vijvers met helder water en voldoende schuilplaatsen

Deze forellen verkiezen koel, helder en goed zuurstofrijk water met veel dekking in de vorm van stenen, planten of overhangende oevers. De temperatuur van het water is van grote invloed op de groei en ontwikkeling van regenboogforellen. De optimale watertemperatuur ligt tussen 10 en 18 graden Celsius.

Regenboogforellen zijn flexibele vissen die zich kunnen aanpassen aan verschillende omstandigheden:

• Ze kunnen in een breed scala aan watertemperaturen overleven, van 0 tot 25 graden Celsius.
• Ze kunnen in zowel zoet als zout water gedijen.
• Ze kunnen zich voeden met een breed scala aan voedsel, van insecten tot kleine vissen.

Dit aanpassingsvermogen heeft ervoor gezorgd dat regenboogforellen zich over de hele wereld hebben kunnen verspreiden. 

De lengte en het gewicht van regenboogforellen variëren sterk, afhankelijk van:

• Hun leefgebied: In voedselrijke wateren met optimale temperaturen groeien forellen sneller en worden ze groter.
• De milieuomstandigheden: De beschikbaarheid van voedsel, de waterkwaliteit en de temperatuur beïnvloeden de groei van de forellen.

In optimale omstandigheden kunnen regenboogforellen:

• Meer dan 24 kilogram wegen.
• 120 centimeter lang worden.

De meeste gevangen forellen zijn echter veel kleiner. De gemiddelde lengte van een regenboogforel is tussen 20 en 30 centimeter.

Als opportunistische carnivoren eten regenboogforellen:

• Insecten: In de larven- en volwassen stadia vormen insecten een belangrijk voedselbron voor regenboogforellen.
• Kleine visjes: Forellen jagen op andere kleine vissen, zoals elritsen en vetjes.
• Schaaldieren: Zoals rivierkreeftjes en garnalen.
• Andere waterdieren: Zoals wormen en slakken.

De regenboogforel is een actieve jager die op verschillende manieren jaagt. Ze kunnen hun prooi achtervolgen, in een hinderlaag wachten of zelfs uit het water springen om insecten te vangen.

Regenboogforellen paaien in grindbeddingen in:

• Rivieren met stromend water.
• Beken met een harde bodem.

De vrouwtjes leggen hun eieren in het grind, waarna de mannetjes de eieren besproeien met sperma. Na ongeveer 6 weken komen de eieren uit en beginnen de jonge forellen te zwemmen. De jonge forellen, ook wel par genoemd, blijven in de paaiplaats totdat ze groot genoeg zijn om te overleven in de open wateren.

© Philthy54

Bruinforel: Pracht en kracht in harmonie

De bruinforel, Salvelinus fontinalis, een inheemse schoonheid uit Noord-Amerika, betovert vissers met zijn kleurenpracht en felle vechtlust. In koele, heldere wateren, van beken tot vijvers, viert deze forel zijn unieke bestaan.

Een kleurenspel in de natuur:

• Donkergroen of bruin gewaad siert de rug
• De buik glinstert zilverwit
• Flanken getooid met rode juwelen, omgeven door blauwe halo's
• In de herfst, tijdens het paaiseizoen, vlammen de kleuren nog feller op

De lengte varieert, tot wel 80 centimeter in optimale omstandigheden. Het Gewicht kan oplopen tot 6 kilogram, een getuigenis van pure kracht. Forellen jagen op insecten, kleine vissen en andere waterdieren. Zelf vormen ze een belangrijke schakel in de voedselketen

Vervuiling, habitatverlies, overbevissing en klimaatverandering bedreigen de forelpopulaties. In Europa is de bruinforel zelfs een bedreigde diersoort. Beschermingsmaatregelen, zoals visquota, habitatverbetering en voorlichting, zijn cruciaal. Door beekforel te beschermen en te beheren, bewaren we deze unieke vissoort voor toekomstige generaties

© Jay Fleming - (US Nat'l Park Svc)

Beekforel: een prachtige en unieke vissoort

Beekforel, Salvelinus fontinalis,  is een inheemse zoetwatervis in het oosten van Noord-Amerika. Deze forel is geliefd bij sportvissers vanwege zijn prachtige kleuren en sterke vechtlust tijdens de vangst.

Beekforellen gedijen in koel, helder en zuurstofrijk water en komen voor in beken, rivieren en vijvers. Ze verkiezen kleine, beboste stroompjes met een rotsachtige bodem en veel dekking, zoals omgevallen bomen of overhangende vegetatie.

Deze forellen zijn herkenbaar aan hun opvallende kleuren:

• Donkergroene of bruine rug
• Lichte buik
• Flanken met rode vlekken omgeven door blauwe halo's

De kleuren worden nog intenser tijdens het paaiseizoen in de herfst. De lengte en het gewicht van beekforellen variëren, afhankelijk van hun leefomgeving. In optimale omstandigheden kunnen ze tot 80 cm lang worden en een gewicht van 6 kg bereiken.

Beekforel is een belangrijke schakel in het ecosysteem van de wateren waar ze leven. Ze eten insecten, kleine visjes en andere waterdieren en worden zelf gegeten door roofdieren zoals vissen, vogels en zoogdieren.

Helaas worden beekforelpopulaties bedreigd door:

• Vervuiling
• Verlies van leefgebied
• Overbevissing
• Klimaatverandering

In Europa is de beekforel zelfs een bedreigde diersoort. In veel landen worden er maatregelen genomen om beekforelpopulaties te beschermen, zoals:

• Visquota
• Habitatverbetering
• Voorlichting aan vissers

© Yellowstone NP - USA

Roodkeelforel: een veelzijdige vis met een kenmerkende rode streep

De roodkeelforel, Oncorhynchus clarkii, is een zoetwatervis die inheems is in het westen van Noord-Amerika, van Alaska tot het noorden van Mexico. De vis dankt zijn naam aan de felrode, oranje of roze strepen op de onderkant van zijn kaken, die lijken op een snee of schuine streep.

Roodkeelforellen komen voor in diverse watertypen, variërend van kleine beken tot grote rivieren, meren en zelfs riviermondingen aan de kust. Ze prefereren helder, koud en goed zuurstofrijk water met een bodem van grind of rotsen. De forel is te vinden op hoogtes van zeeniveau tot meer dan 3000 meter.

De lengte en het gewicht van de roodkeelforel variëren sterk, afhankelijk van de ondersoort en de leefomgeving. Roodkeelforellen in riviermondingen en kustgebieden zijn doorgaans kleiner, met een gewicht van 45 gram tot 225 gram en een lengte van 31 tot 41 centimeter. Inlandse roodkeelforellen daarentegen kunnen tot 4,5 kilogram wegen en meer dan 70 centimeter lang worden.

Belangrijke factoren die de groei beïnvloeden zijn:

• Beschikbaarheid van voedsel
• Watertemperatuur
• Stroming
• Predatiedruk

Roodkeelforel is een belangrijke schakel in het ecosysteem van de wateren waar ze leven. Ze eten insecten, kleine visjes en andere waterdieren en worden zelf gegeten door roofdieren zoals vissen, vogels en zoogdieren.

Helaas worden roodkeelforelpopulaties bedreigd door:

• Vervuiling
• Verlies van leefgebied
• Overbevissing
• Klimaatverandering

In sommige gebieden worden er maatregelen genomen om roodkeelforelpopulaties te beschermen, zoals visquota, habitatverbetering en voorlichting aan vissers.

© Rayfound

Goudforel: een kleine forel met een gouden glans

Goudforellen, Oncorhynchus aguabonita of Oncorhynchus mykiss aguabonita, zijn prachtige vissen die in hooggelegen beken en meren met koud, helder water leven. Ze voeden zich voornamelijk met aquatische insecten, maar eten ook kleine vissen en schaaldieren. Om goudforel te vangen, is het belangrijk om te vissen in hun favoriete habitat en aas of kunstaas te gebruiken dat hun natuurlijke voedselbronnen nabootst.

Goudforellen zijn relatief klein in vergelijking met andere forelsoorten. De gemiddelde lengte is 15 tot 30 cm en het gemiddelde gewicht is 0,3 tot 1,5 kg. In zeldzame gevallen kunnen goudforellen echter tot 46 cm lang worden en meer dan 1,8 kg wegen. De grootte en het gewicht van de goudforel hangt af van het leefgebied. Goudforellen in hooggelegen meren en stromen zijn doorgaans kleiner dan die in grotere wateren.

Factoren die de groei van goudforel beïnvloeden zijn:

• Beschikbaarheid van voedsel
• Watertemperatuur
• Zuurstofgehalte
• Predatiedruk

Goudforel is een belangrijke schakel in het ecosysteem van de wateren waar ze leven. Ze eten insecten en kleine vissen, en worden zelf gegeten door roofdieren zoals vissen, vogels en zoogdieren.

Helaas worden goudforelpopulaties bedreigd door:

• Vervuiling
• Verlies van leefgebied
• Overbevissing
• Klimaatverandering

In sommige gebieden worden er maatregelen genomen om goudforelpopulaties te beschermen, zoals visquota, habitatverbetering en voorlichting aan vissers.

© Piotr Wawrzyniuk | Adobe Stock

Zeeforel: een fascinerende trekvis

De zeeforel, Salmo trutta, is een anadrome vissoort, wat betekent dat hij zijn leven doorbrengt in zowel zoet als zout water. De zeeforel brengt het grootste deel van zijn leven door in de oceaan, maar trekt naar zoetwater om te paaien.

Deze forellen verkiezen rivieren en beken met schoon, koud water, een goede zuurstofvoorziening en voldoende voedselbronnen. De jonge zeeforellen blijven meestal een tot drie jaar in de rivieren en beken voordat ze naar zee trekken om volwassen te worden.

Eenmaal volwassen leven zeeforellen meestal in de buurt van de kustlijn en in estuaria, waar rivieren in de oceaan uitmonden. Ze voeden zich met kleine vissen en ongewervelde dieren zoals garnalen en krabben.

De migratie van zeeforellen tussen zoet en zout water is essentieel voor hun levenscyclus en overleving. De jongen komen in zoet water ter wereld, waar ze opgroeien in een beschermde omgeving. De volwassen vissen trekken naar zee, waar ze voedsel in overvloed vinden. De terugkeer naar zoet water om te paaien zorgt voor een genetische uitwisseling en helpt de populatie gezond te houden.

Zeeforellen kunnen indrukwekkend groot worden. De lengte en het gewicht worden echter bepaald door hun leeftijd, geslacht en leefgebied. De gemiddelde grootte van een zeeforel is 150 centimeter lang en een gewicht van 50 kilogram. In uitzonderlijke gevallen kunnen ze meer dan 1 meter lang worden en meer dan 100 kilogram wegen.

Factoren die de groei van zeeforel beïnvloeden zijn:

• Beschikbaarheid van voedsel
• Watertemperatuur
• Zuurstofgehalte
• Predatiedruk
• Migratieroutes

Zeeforelpopulaties worden bedreigd door:

• Vervuiling
• Verlies van leefgebied
• Overbevissing
• Klimaatverandering
• Versperringen in rivieren

In veel gebieden worden er maatregelen genomen om zeeforelpopulaties te beschermen, zoals visquota, habitatverbetering, het verwijderen van migratieroutes en voorlichting aan vissers.

© Oregon Departement of Fish and Wildlife

Stierforel: een prachtige, maar bedreigde vis

De stierforel, Salvelinus confluentus, is een prachtige vis die in heldere, koude stromen en meren leeft. Ze zijn inheems in het westen van de Verenigde Staten en Canada, waar ze te vinden zijn in hooggelegen meren en stromen, maar ook in laaggelegen rivieren. Om stierforel te vangen, moet je vissen in hun favoriete leefomgeving, waaronder diepe poelen en stromen tussen de keien of boomstammen. Stierforellen kunnen flink groot worden, met een maximale lengte van 103 cm en een gewicht van 14,5 kg.

Helaas is de stierforel een bedreigde vissoort en wordt beschermd door de Endangered Species Act in de Verenigde Staten. Het vangen en houden van stierforel is daarom in de meeste gebieden verboden.

Factoren die de stierforel bedreigen zijn:

• Vervuiling
• Verlies van leefgebied
• Overbevissing
• Klimaatverandering
• Versperringen in rivieren

In sommige gebieden worden er maatregelen genomen om stierforelpopulaties te beschermen, zoals visquota, habitatverbetering, het verwijderen van migratieroutes en voorlichting aan vissers.

© Bering Land Ridge National Preserve

Dolly Varden: een prachtige en veelzijdige vissoort

De Dolly Varden, Salvelinus malma, is een soort riddervis die van nature voorkomt in het noorden van de Stille Oceaan en in nabijgelegen zoetwatergebieden in Noord-Amerika en Azië. Het is een middelgrote vis met een donkergroene of blauwzwarte rug en zilveren of witte zijden. Ze hebben kleine zwarte vlekjes op hun lichaam en vinnen, en een roze of oranje gekleurde buik. Tijdens de paaitijd kunnen de mannetjes een felrode of oranje kleur op hun zij en buik krijgen.

Dolly Varden komen meestal voor in koude, heldere zoetwaterstromen en rivieren, maar ook in kustgebieden. Ze worden vaak geassocieerd met zalmtrekkingen en kunnen worden aangetroffen in gebieden waar zalm paait en sterft. Dolly Varden voeden zich met een verscheidenheid aan aquatische insecten, schaaldieren en kleine vissen.

De lengte en het gewicht van Dolly Varden variëren afhankelijk van de locatie en de leefomgeving. Ze kunnen tot 80 cm lang worden en tot ruim 13,5 kg wegen, hoewel de meeste individuen kleiner zijn.

Factoren die de groei van Dolly Varden beïnvloeden zijn:

• Beschikbaarheid van voedsel
• Watertemperatuur
• Zuurstofgehalte
• Predatiedruk

Dolly Vardenpopulaties worden bedreigd door:

• Vervuiling
• Verlies van leefgebied
• Overbevissing
• Klimaatverandering

In sommige gebieden worden er maatregelen genomen om Dolly Vardenpopulaties te beschermen, zoals visquota, habitatverbetering en voorlichting aan vissers.

Viskwekerijen Nederland en België

In Nederland en België worden vissen gekweekt in speciale viskwekerijen. Alle viskwekerijen in Nederland staan onder streng toezicht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). In Belgie is dat de Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV). Zij zien toe op de veiligheid, de welzijn en milieueffecten. Ook geven ze advies aan de viskwekerijen en andere partijen over welke maatregelen zij kunnen nemen om de voedselveiligheid en dierenwelzijn te verbeteren en te waarborgen. Het doel van de NVWA en de FAVV is om de consument te beschermen tegen onveilig voedsel en om de kwaliteit van voedsel en de productie ervan te waarborgen.