Verpleegsterhaai

De verpleegsterhaai, Ginglymostoma cirratum, is een haaiensoort die voorkomt in warme, ondiepe wateren in het westen van de Atlantische Oceaan en het oosten van de Stille Oceaan. Ze zijn genoemd naar hun gewoonte om te rusten op de oceaanbodem, waarvan men vroeger dacht dat het leek op een zogende houding. 

Bouw

Verpleegsterhaaien kunnen tot 4,3 meter lang worden, hoewel de meeste individuen kleiner zijn, met een gemiddelde lengte van 2,1 tot 2,7 meter. Vrouwelijke verpleegsterhaaien zijn doorgaans groter dan mannetjes. Het maximaal geregistreerde gewicht van een verpleegsterhaai is ongeveer 150 kg. Een interessant feit over verpleegsterhaaien is dat ze het vermogen hebben om te ademen terwijl ze op de oceaanbodem rusten door water over hun kieuwen te pompen. Hierdoor kunnen ze energie sparen en roofdieren ontwijken.

 

Malek-Bee-on-Unsplash

© Malek Bee / Unsplash

Verpleegsterhaaien hebben verschillende rijen tanden in hun mond, waarbij elke rij ongeveer 30-35 tanden bevat. Ze vervangen hun tanden echter niet voortdurend, zoals sommige andere haaiensoorten doen. Wanneer een tand verloren gaat of breekt, groeit er een nieuwe voor in de plaats. In totaal kunnen verpleegsterhaaien tot 300 tanden hebben.

Deze haaiensoort heeft verder een unieke en kenmerkende kleur die kan variëren afhankelijk van hun omgeving en habitat. Over het algemeen varieert hun huidskleur van geelbruin tot grijsbruin met een gevlekt patroon van donkere vlekken. Hun kleur werkt als een vorm van camouflage. Dit helpt hen op te gaan in hun omgeving op de oceaanbodem waardoor ze minder zichtbaar zijn voor zowel prooien als roofdieren. De donkere plekken en vlekken op hun huid helpen ook om hun contouren te breken, waardoor het moeilijker wordt voor andere dieren om hen te detecteren.

Opmerkelijk is dat de kleur van verpleegsterhaaien kan veranderen afhankelijk van hun stemming of activiteit. Wanneer verpleegsterhaaien bijvoorbeeld overdag op de bodem van de oceaan rusten, kunnen ze donkerder van kleur zijn, terwijl ze 's nachts lichter van kleur kunnen zijn om ze te laten opgaan in het maanlicht. Als verpleegsterhaaien geagiteerd of bedreigd zijn, kunnen ze zelfs hun huid donkerder maken om te intimideren.

Leefgebied

Verpleegsterhaaien komen voor in warme, ondiepe wateren in het westen van de Atlantische Oceaan en het oosten van de Stille Oceaan. Ze komen vaak voor in kustgebieden, zoals koraalriffen, rotskusten en zandbodems, maar ook in ondiepe baaien en riviermondingen. Je vindt ze meestal in waterdieptes tot 75 meter, hoewel ze zich ook in diepere wateren willen wagen.

Ryan-Geller-on-Unsplash

© Ryan Geller / Unsplash

Verpleegsterhaaien komen het meest voor in de wateren van de Caribische Zee, de Golf van Mexico en langs de oostkust van Noord-Amerika, vanaf het zuiden van Florida tot New England. In het oosten van de Stille Oceaan komen ze voor vanaf het zuiden van Californië tot Ecuador. Ze komen ook voor in de wateren rond de Bahama's, Bermuda en de westkust van Afrika.

Jacht

Verpleegsterhaaien zijn nachtroofdieren, wat betekent dat zij 's nachts het meest actief zijn en zich voornamelijk voeden met bodemprooien zoals schaal- en weekdieren en vissen. Ze hebben een krachtige reukzin die ze gebruiken om hun prooi te lokaliseren, en ze kunnen de elektrische velden detecteren die door de spieren van hun prooi worden geproduceerd.

Verpleegsterhaaien hebben een unieke manier van jagen die zuigvoeding heet. Ze zuigen hun prooi in hun mond door hun kaken snel te openen en te sluiten, waardoor een prooi letterlijk in hun mond getrokken wordt. Als de prooi eenmaal in hun mond zit, gebruiken verpleegsterhaaien hun krachtige kaken en scherpe tanden om hun voedsel te vermalen. Deze haaisoort staat er ook om bekend dat ze aas eten en zich voeden met dode dieren als de gelegenheid zich voordoet. 

Voedsel

Verpleegsterhaaien zijn carnivoren en voeden zich voornamelijk met bodemprooien zoals schaaldieren, weekdieren en vissen. Tot hun favoriete prooien behoren kreeften, krabben, octopussen, inktvissen en allerlei kleine vissen, zoals tandbaarzen, snappers en knorren.

Verpleegsterhaaien gebruiken hun sterke reukzin om hun prooi op te sporen, en ze kunnen ook de elektrische velden detecteren die door de spieren van hun prooi worden geproduceerd. Zodra ze hun prooi hebben gevonden, gebruiken ze hun zuigtechniek om deze te vangen. Verpleegsterhaaien staan er ook om bekend dat ze aas eten en zich voeden met dode dieren als de gelegenheid zich voordoet. Het zijn echter geen actieve jagers en meer opportunistische eters, die op hun reukzin vertrouwen om hun volgende maaltijd te vinden.

Voortplanting

Verpleegsterhaaien planten zich voort via interne bevruchting, wat betekent dat het sperma van de mannelijke haai tijdens de paring in het lichaam van het vrouwtje wordt gebracht. De paring vindt meestal plaats in de zomermaanden, wanneer verpleegsterhaaien naar ondiepe, warmere wateren trekken om te baren.

Vrouwelijke verpleegsterhaaien hebben twee functionele eierstokken en twee baarmoeders, en kunnen in elke baarmoeder meerdere embryo's dragen. De draagtijd van verpleegsterhaaien varieert van 6 tot 12 maanden, afhankelijk van de soort en de milieuomstandigheden.

Na de draagtijd brengt de vrouwelijke verpleegsterhaai levende jongen ter wereld, viviparity, die pups worden genoemd. Het aantal pups dat per keer wordt geboren kan variëren van 21 tot 28, en zijn meestal 30 tot 60 cm lang. Verpleegsterhaaien blijven niet bij hun pups na de geboorte. Hierdoor moeten de pups meteen voor zichzelf zorgen.

Natuurlijke vijanden

Als volwassen dieren hebben verpleegsterhaaien niet veel natuurlijke vijanden vanwege hun grootte en taaie huid. Soms kunnen ze echter ten prooi vallen aan grotere haaien, zoals tijgerhaaien, grote hamerhaaien en stierhaaien. Er zijn ook orka's en krokodillen bekend die op verpleegsterhaaien jagen.

Als pup zijn ze kwetsbaarder voor predatoren en kunnen ten prooi vallen aan allerlei haaien en grotere vissen waaronder barracuda's, tandbaarzen en citroenhaaien.

NOAA-on-Unsplash

© NOAA / Unsplash

Relatie tot de mens

Verpleegsterhaaien worden over het algemeen als niet-agressief beschouwd en staan niet bekend als een grote bedreiging voor mensen. Zoals alle haaien kunnen verpleegsterhaaien echter bijten als zij zich bedreigd of geprovoceerd voelen.

Verpleegsterhaaien worden in hun natuurlijke habitat vaak aangetroffen door duikers en snorkelaars, en kunnen worden aangetrokken door de geur van voedsel. Het is belangrijk voor duikers en snorkelaars om verpleegsterhaaien te respecteren en een veilige afstand te bewaren, aangezien het aanraken of lastig vallen van verpleegsterhaaien kan leiden tot defensief gedrag.

Helaas worden verpleegsterhaaien gevangen door de commerciële en recreatieve visserij voor hun vlees, leverolie en huid, die wordt gebruikt voor leerproducten. Overbevissing en vernietiging van habitats zijn belangrijke bedreigingen voor de verpleegsterhaaienpopulaties, en ze worden nu door de Internationale Unie voor het behoud van de natuur (IUCN) als een kwetsbare soort beschouwd.

Als u een verpleegsterhaai in het wild tegenkomt, is het belangrijk te onthouden dat het wilde dieren zijn dat ze, net als bij alle levende wezens, met respect moeten worden behandeld. Vermijd het aanraken of lastigvallen en houd een veilige afstand om zowel jouw veiligheid als het welzijn van de haai te waarborgen.

 

Uitsterving haaien - kwetsbaar